สะเก็ดเงินในตำแหน่งพิเศษ: ทำไมบางบริเวณถึงรักษายากกว่าที่คิด?
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) เป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่พบได้ทั่วร่างกาย แต่ในทางคลินิกแล้ว มีบาง “ตำแหน่งเฉพาะ” หรือ Specialized Areas ที่ตอบสนองต่อการรักษาได้น้อย ทำให้ผู้ป่วยหลายรายมีปัญหาเรื้อรังทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการดูแลจากแพทย์ผิวหนังเฉพาะทางอย่างใกล้ชิด
1. หนังศีรษะ (Scalp Psoriasis)
มากกว่า 80% ของผู้ป่วยสะเก็ดเงิน มีผื่นขึ้นที่หนังศีรษะ ซึ่งในหลายรายเป็นตำแหน่งแรกที่เริ่มมีอาการ
- หนังศีรษะมีความหนาและมีเส้นผมปกคลุม ทำให้ การดูดซึมของยาทาเป็นไปได้ยาก
- มักพบขุยหนาหนาแน่น อาจหลุดร่วงคล้ายรังแค แต่มีลักษณะอักเสบร่วมด้วย
- หากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อาจส่งผลต่อความมั่นใจและชีวิตประจำวัน
2. ใบหน้า (Facial Psoriasis)
แม้เป็นตำแหน่งที่พบไม่บ่อย แต่หากมีผื่นขึ้นบริเวณนี้ มักส่งผลกระทบต่อ คุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญ
- ผื่นมักมีลักษณะ แดง อักเสบ และเป็น ๆ หาย ๆ
- ใบหน้าเป็นจุดเด่นที่ยากจะซ่อน ทำให้ผู้ป่วยจำนวนมากรู้สึกกังวลใจในด้านภาพลักษณ์
3. เล็บ (Nail Psoriasis)
เป็นหนึ่งในตำแหน่งที่ รักษาได้ยากที่สุดในโรคสะเก็ดเงิน
- เล็บเป็นส่วนที่แข็งและหนา การทายาจึงไม่ได้ผลดี
- บางรายมีขุยหนาใต้เล็บ หรือเล็บผิดรูป ทำให้การใช้ชีวิตประจำวันลำบาก
- ผื่นที่เล็บมักมีผลต่อความมั่นใจอย่างมาก โดยเฉพาะในเพศหญิงและผู้ที่ทำงานพบปะผู้คน
4. ฝ่ามือและฝ่าเท้า (Palmoplantar Psoriasis)
มักพบในรูปแบบของผื่นหนา ผื่นแดง หรือมีตุ่มหนอง
- ผิวหนังบริเวณนี้มีความหนามาก ทำให้การดูดซึมของยาได้น้อย
- เป็นบริเวณที่ใช้งานหนัก มีแรงกด เสียดสี และสัมผัสสิ่งสกปรกบ่อยครั้ง จึงเกิดการ กระตุ้นโรคให้กำเริบได้ง่าย
5. ซอกพับ ขาหนีบ รักแร้ ใต้ราวนม (Inverse Psoriasis)
- พบบริเวณที่ผิวหนังบาง และเกิดการเสียดสี อับชื้นง่าย
- ผื่นมักมีลักษณะ แดง เรียบ ไม่มีขุยชัดเจน
- ตำแหน่งนี้อาจสับสนกับผื่นอื่น เช่น ผื่นแพ้ ผื่นเชื้อรา จำเป็นต้องให้แพทย์ผิวหนังวินิจฉัยแยกอย่างชัดเจน
6. อวัยวะเพศ (Genital Psoriasis)
- เป็นตำแหน่งที่พบไม่บ่อยนักในคนไทย
- ถึงแม้ผื่นจะมีลักษณะไม่รุนแรง แต่ส่งผลต่อ สุขภาวะทางเพศและชีวิตคู่
- เนื่องจากเป็นบริเวณที่ผิวบางมาก การใช้ยาจึงต้องระมัดระวังและปรับแผนการรักษาให้เหมาะสมเฉพาะราย
🔍 ทำไมตำแหน่งเหล่านี้ถึงรักษายาก?
- โครงสร้างผิวหนังที่หนาหรือบางกว่าปกติ ทำให้ยาซึมผ่านได้ยาก
- ตำแหน่งที่เสียดสีหรืออับชื้น เป็นตัวกระตุ้นผื่นให้กำเริบง่าย
- ข้อจำกัดของการใช้ยาบางชนิด โดยเฉพาะบริเวณที่ผิวบอบบาง
- ผลกระทบทางจิตใจและสังคม ที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเครียด หรือไม่กล้าเข้ารับการรักษา
วิธีการรักษา: ไม่ใช่แค่ยาทา
ในหลายกรณี การทายาอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ แพทย์ผิวหนังอาจแนะนำวิธีการรักษาเพิ่มเติม ได้แก่:
- ยารับประทาน (systemic therapy)
- การฉายแสง UV (Phototherapy)
- การฉีดยาชีวโมเลกุล (Biologics)
- การฉีดยาเฉพาะตำแหน่งที่เป็นผื่น เช่น ฉีดที่เล็บหรือฝ่ามือฝ่าเท้า
ซึ่งแนวทางเหล่านี้ต้องปรับให้ เหมาะกับสภาพผิวของแต่ละบุคคล เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดและลดผลข้างเคียง
✨ บทสรุปจากแพทย์ผิวหนัง
โรคสะเก็ดเงินในตำแหน่งพิเศษอาจฟังดูเป็นเพียง “ผื่นที่รักษายาก” แต่สำหรับผู้ป่วยแล้ว มันคือความท้าทายทางร่างกายและจิตใจที่ต้องการการดูแลแบบเฉพาะทาง
หากคุณหรือคนใกล้ตัวกำลังประสบปัญหานี้ แนะนำให้พบแพทย์ผิวหนัง เพื่อวางแผนการรักษาอย่างเป็นระบบ ปรับวิธีให้เหมาะสมกับบริเวณที่มีปัญหา และร่วมมือกันเพื่อควบคุมโรคให้ได้ดีที่สุด
อย่าให้โรคผิวหนังจำกัดชีวิตคุณ
รศ.พญ.เปรมจิต จันทองจีน
สอบถามรายละเอียดหรือนัดหมายแพทย์
📌 Line@: @Valorclinic หรือ
👉🏻 https://bit.ly/ValorClinicLineOA
🌐 https://thevalorclinic.com/
☎️ 02-287-4924
🗓️ จันทร์-ศุกร์ 9-17 น., เสาร์ 9-12 น.