มะเร็งตับ ฉายาโรคร้าย ภัยเงียบ ทำไมมักตรวจเจอระยะลุกลามแล้ว

จากกระแสข่าวสุขภาพของคนดังอย่าง คุณชูวิทย์ กมลวิศิษฎ์ ที่เปิดเผยว่าตนเป็นโรค “มะเร็งตับ” และอาจจะอยู่ได้ไม่เกิน 8 เดือน สร้างความตกใจและความเป็นห่วงให้กับประชาชนที่ติดตามข่าวไม่น้อยเลย ซึ่งโรคมะเร็งตับที่คุณชูวิทย์ กำลังเผชิญอยู่นั้นถือเป็นโรคร้ายภัยเงียบที่เมื่อเป็นแล้วมีอัตราการเสียชีวิตสูงที่สุดเพราะมักตรวจเจอหรือแสดงอาการในระยะที่มะเร็งเกิดการลุกลาม แล้ว “เพราะอะไรคนส่วนใหญ่มักตรวจเจอมะเร็งตับในระยะลุกลามแล้ว” เวเลอร์ คลินิกชวนคลายข้อสงสัย และทำความรู้จัก “โรคมะเร็งตับ” รู้ไว้จะได้ดูแลตัวเองห่างไกลโรคมะเร็งตับ

“มะเร็งตับ” ได้ฉายาว่าเป็นโรคเงียบ หรือ ภัยเงียบ เพราะเป็นโรคที่ไม่แสดงอาการ มีระยะเวลาในการสะสมนานหลายสิบปี กว่าจะแสดงอาการผิดปกติ เนื่องจากตับเป็นอวัยวะที่แข็งแรงมากสามารถฟื้นฟูซ่อมแซมตัวเองได้ แต่หากละเลยสุขภาพตับปล่อยตับถูกทำลายสะสมหลายสิบปีสามารถกลายเป็นมะเร็งตับ และลุกลามไปยังอวัยวะอื่นได้ในเวลาอันรวดเร็วกว่าจะตรวจพบหรือแสดงอาการของโรคก็อาจจะสายเกินแก้ และเป็นสาเหตุที่ทำให้คนที่ตรวจพบว่าเป็น “โรคมะเร็งตับ” มีอัตราการเสียชีวิตที่รวดเร็วและมากที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศไทยเลยทีเดียว

ทำความรู้จักกระบวนการก่อนจะเป็นมะเร็งตับ

การเกิดโรคมะเร็งตับเริ่มจากโรคไม่ร้ายแรง ไม่แสดงอาการ เกิดการสะสม และอักเสบเรื้อรังจนนำไปสู่การเป็นโรคมะเร็ง เวเลอร์ คลินิก ได้รวบรวมและสรุปกระบวนการก่อนจะเป็นมะเร็งตับให้เข้าใจง่ายดังต่อไปนี้ 

1.ตับถูกทำลายด้วย 3 สาเหตุหลักคือ 

  • เกิดจากผู้ที่เป็นโรคหรือมีประวัติ หรือครอบครัวมีประวัติเป็นโรคไวรัสตับอักเสบ บี หรือ ซี
  • ภาวะไขมันคั่งสะสมในตับที่ไม่ได้เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ หรือ กลุ่ม Non-Alcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD)แต่ถ้ามีการอักเสบของตับร่วมกับมีการบวมของเซลล์ตับร่วมด้วยก็จะเรียกภาวะนี้ว่า Non-alcoholic steatohepatitisภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์นั้นเกิดจากการรับประทานของหวาน ของมัน ปิ้งย่าง ต่อเนื่องติดต่อกัน และมักพบภาวะไขมันพอกตับในผู้ที่อ้วนลงพุง น้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน ผู้ตรวจพบโรคเบาหวาน ภาวะไขมันในเลือดสูงและความดันโลหิตสูง ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่จะพบภาวะไขมันพอกตับมากกว่าคนทั่วไปถึง 60%
  • ภาวะไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์ หรือ กลุ่ม Alcoholic fatty liver disease ซึ่งระยะนี้มักไม่มีอาการ และถ้าหยุดดื่มตับสามารถกลับมาปกติได้ใน 4-6 สัปดาห์ ถ้ายังดื่มต่อเนื่อง ร้อยละ 20-40 ของผู้ป่วยจะเกิดตับอักเสบเรื้อรัง (Alcoholic steatohepatitis) และพังผืด (fibrosis) ในเนื้อตับและร้อยละ 20 เข้าสู่ภาวะตับแข็ง (Alcoholic cirrhosis) ในเวลาประมาณ 10 ปี

2.ระยะเกิดพังผืดในเนื้อตับ เนื่องจากเซลล์ตับค่อย ๆ ถูกทำลายและเกิดการอักเสบต่อเนื่องจนกลายเป็นพังผืดในเนื้อตับ

3.ระยะตับแข็งเนื่องจากตับอักเสบเรื้อรังและเกิดพังผืดหนาขึ้นที่เนื้อตับ ตับมีการทำงานผิดปกติและพัฒนาสู่การเป็นมะเร็งตับ

4.ระยะมะเร็งตับ ซึ่งแม้ตับจะเริ่มมีเซลล์มะเร็งแล้วในระยะเริ่มก็ยังไม่แสดงอาการผิดปกติอยู่ดีโดยสามารถแบ่งระยะพัฒนาการของมะเร็งตับออกได้อีก 5 ระยะดังนี้

  • ระยะที่ 1 เนื้อร้ายมีขนาดใหญ่ไม่เกิน 2 เซนติเมตร และมีอยู่เพียงก้อนเดียว และยังไม่แสดงอาการร้ายแรง เลยทำให้ผู้ป่วยยังไม่มาพบแพทย์
  • ระยะที่ 2 เนื้อร้ายมีเพียงก้อนเดียว หรือมากกว่านั้น แต่ไม่เกิน 3 ก้อน และขนาดเนื้อร้ายเล็กกว่า 3 เซนติเมตร
  • ระยะที่ 3 ก้อนมะเร็งจะมีหลายก้อน ขนาดใหญ่มากกว่า 3 เซนติเมตร
  • ระยะที่ 4 จะเป็นช่วงที่ก้อนมะเร็งมีขนาดใหญ่มากขึ้น และลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียง อาจลุกลามเข้าไปยังกระแสเลือด
  • ระยะที่ 5 เป็นช่วงที่มีการแพร่กระจาย ทำให้ร่างกายของผู้ป่วยทรุดโทรม บางรายนอนติดเตียง เพราะตับทำงานมากกว่าปกติ อาจจะมีอาการตับวายจนคนไข้เสียชีวิต

อาการลุกลามของโรค แต่ละคนจะมีระยะเวลาที่ไม่เท่ากัน แต่เคยมีผลวิจัยว่าผู้ป่วยมะเร็งตับในระยะ 3-4 จะมีการลุกลามของโรคตั้งแต่ 6 เดือน-1 ปี ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล ถ้าเป็นผู้ป่วยระยะเริ่มต้น ถ้ามีการรักษาที่เหมาะสมจะมีอัตรารอดชีวิตมากกว่า 5 ปี

โดยคนไข้ที่เป็นมะเร็งตับในระยะที่ 4 ขั้นไปหลายคนอยู่ในสภาพที่ไม่สามารถช่วยตัวเองได้ แต่บางคนก็ยังสามารถใช้ชีวิตปกติได้ ซึ่งแพทย์จะแนะนำเรื่องการดูแลสุขภาพทั้งกายและใจ เพราะคนไข้หลายคนมีความวิตกกังวล จนทำให้อาการของโรคทรุดลง ดังนั้นคนรอบข้างจะต้องเข้าใจ และให้กำลังใจกับคนไข้อยู่เสมอ

ปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดมะเร็งตับ

  • นอกเหนือจากปัจจัยหลักที่กล่าวมาข้างต้น ยังมีอีกหลายสาเหตุปัจจัยที่มีผลเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งตับ เวเลอร์ คลินิกขอสรุปรวบรวมมาให้ดังนี้ค่ะ
  • ผู้ป่วยที่มีประวัติ หรือ ครอบครัวมีประวัติเป็นไวรัสตับอักเสบบีหรือซี
  • ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งตับ
  • ผู้ป่วยที่มีโรคตับแข็งจากสาเหตุใดก็ตาม เช่น ภาวะไขมันเกาะตับจนทำให้เกิดภาวะตับอักเสบ, กลุ่มโรคที่มีการอักเสบของท่อน้ำดีเรื้อรัง, หรือกลุ่มโรคพันธุกรรมที่ทำให้มีเหล็กพอกตับ
  • การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากเป็นประจำ
  • การสูบบุหรี่
  • ผู้ที่ถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคอ้วน, เบาหวาน, ตรวจพบไขมันในเลือดสูง และกลุ่มโรคเมตาบอลิก
  • การได้รับสารพิษชนิด Aflatoxins
  • การได้รับสาร vinyl chloride และ thorium dioxide ที่พบในอุตสาหกรรมพลาสติกมาเป็นเวลานาน
  • การใช้ฮอร์โมนประเภท anabolic steroids เช่น ฮอร์โมนเพศชายเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้ออย่างผิดวิธี

เราจะป้องกันมะเร็งตับได้อย่างไร 

การป้องกันมะเร็งตับที่ดีที่สุด คือ หลีกเลี่ยงพฤติกรรมและปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการทำลายตับจากที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ซึ่งสามารถป้องกันและเฝ้าระวังได้ตั้งแต่ขั้นการเกิดไขมันพอกตับเป็นต้นไป

  • ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพตับ เพื่อตรวจหาภาวะไขมันพอกตับ และพังผืดในเนื้อตับ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
  • ลดการดื่มแอลกอฮอล์
  • ลดความอ้วน ควบคุมน้ำหนัก และ ออกกำลังกาย เพื่อป้องกันและ รักษาภาวะไขมันพอกตับ
  • ป้องกันการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และ ซี โดยงดการใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน การสัก การใช้ใบมีดโกน หรือ กรรไกรตัดเล็บร่วมกับผู้อื่น งดการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
  • สำหรับผู้ที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี หรือ ซี ควรได้รับการประเมินโดยแพทย์ เพื่อรักษาตามข้อบ่งชี้
  • หากยังไม่มีภูมิคุ้มกันไวรัสตับอักเสบบี ควรได้รับการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี
  • หากเป็นผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งตับ ควรได้รับการตรวจเช็คเป็นระยะ ตามคำแนะนำของแพทย์

การวินิจฉัยโรคมะเร็งตับทำได้อย่างไรบ้าง  

ผู้ที่มีความเสี่ยงสามารถตรวจคัดกรองได้ด้วยการทำ อัลตราซาวน์ช่องท้องส่วนบน และอาจเจาะเลือดเพื่อดูค่าคัดกรองมะเร็งตับ (AFP) ควบคู่ไปด้วย หากพบความผิดปกติที่สงสัยมะเร็งตับ แพทย์จะส่งตรวจ CT scan หรือ MRI เพิ่มเติมเพื่อวินิจฉัยโรค และอาจจำเป็นต้องทำการเจาะเอาชิ้นเนื้อที่ตับมาตรวจทางพยาธิวิทยาในบางราย   

.

🩺 “แคร์ตับ ตรวจสุขภาพตับตั้งแต่วันนี้”

ตรวจสุขภาพตับด้วย FibroScan ตรวจตับไม่ต้องเจาะ ทราบผลทันที สามารถตรวจหาไขมันพอกตับ และ ตรวจหาพังผืดในตับ รู้ก่อน ป้องกันการลุกลามเป็นตับแข็ง 

👩🏻‍⚕️ สนใจตรวจสุขภาพตับด้วยเครื่อง FibroScan ที่เวเลอร์คลินิกติดต่อ 

🌐 Line : @valorclinic (มี @ ด้านหน้า)

หรือ คลิก 

🌐 Facebook : Valor Clinic

หรือ คลิก 

หรือ คลิก https://fb.watch/lHz-D0UA44/

🏨 ถนนจันทน์ซอย 2 อาคารไอยรา ชั้น 10 

📍 https://goo.gl/maps/krpMJdhVysFaM8jAA

__________________________________

#ชูวิทย์ #มะเร็งตับ #อยู่ได้8เดือน #แฉเพื่อชาติ #ไฟโบรสแกน #FibroScan #ตรวจสุขภาพตับ #ตรวจตับต้องตรวจด้วยไฟโบรสแกน #แคร์ตับตรวจก่อนป้องกันมะเร็ง #ตรวจเร็วรักษาเร็ว #ป้องกันมะเร็งตับ #ตรวจไขมันพอกตับ #ตรวจพังผืดในตับ #ตับแข็ง #ตับอักเสบ #เวเลอร์คลินิก #valorclinic

ขอบคุณข้อมูลจาก : 

https://www.thairath.co.th/scoop/theissue/2716094

https://www.amarintv.com/news/detail/183482

https://navavej.com/articles_d/18732/liver_cancer