“อัลไซเมอร์” เป็นภาวะสมองเสื่อม ชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อยที่สุดโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออายุมากกว่า 65 ปี อาจมีอาการได้หลายรูปแบบ ตั้งแต่การหลงลืม ความสามารถในการจดจำลดลง ไปจนถึงความบกพร่องในกิจวัตรประจำวันพื้นฐานได้
ในทางการแพทย์ โรคทางระบบผิวหนังและระบบประสาทมักมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันเพราะมีการเจริญพัฒนาของเซลล์ทั้งสองระบบมาจากที่มาเดียวกันคือ #ectoderm จึงพบว่ามีโรคผิวหนังบางโรคมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้
- โรคตุ่มน้ำพองชนิดเพมพิกอยด์ (#BullousPemphigoid) เป็นโรคที่พบได้ประมาณ 3 คนในประชากร 100,000 คน มักพบในผู้สูงอายุ เกิดจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกันทำให้ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ากับชั้นหนังแท้แยกตัวออกจากกัน พบเป็นตุ่มน้ำพองเต่งบนผิวหนัง อาจมีผื่นแดงคันคล้ายลมพิษนำมาก่อนได้ ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือเมื่อตุ่มน้ำพองแตกออกทำให้เป็นแผลถลอกเกิดการติดเชื้อที่ผิวหนังซ้ำซ้อนได้
จากการศึกษาพบว่า เมื่อเป็นโรคตุ่มน้ำพองชนิดเพมพิกอยด์ จะเพิ่มโอกาสการเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้ถึง 2.2-4.8 เท่า โดยนักวิจัยพบรูปแบบความผิดปกติของภูมิคุ้มกันที่เซลล์สมองชนิดเดียวกันกับที่ผิวหนัง - สะเก็ดเงิน (#psoriasis) เป็นโรคผื่นผิวหนังอักเสบเรื้อรังชนิดหนึ่งที่มีการเจริญแบ่งตัวของผิวหนังผิดปกติ ทำให้เห็นเป็นผื่นแดงหนาเป็นปื้น มีขุยหนา นอกจากผื่นที่ผิวหนังแล้ว ยังอาจพบปื้นแดงหนาที่หนังศีรษะ เล็บผิดปกติและอาการของระบบอื่น ๆ เช่น ข้ออักเสบ โรคทางระบบหัวใจและหลอดเลือด เบาหวาน อ้วนลงพุง ไขมันพอกตับ ร่วมด้วยได้
จากการศึกษาพบว่า เมื่อเป็นสะเก็ดเงินจะมีความเสี่ยงของการเป็นโรคอัลไซเมอร์เพิ่มขึ้นเล็กน้อย (1.1-1.25 เท่า) เชื่อว่าปัจจัยทางพันธุกรรม และการอักเสบของผิวหนังและระบบอื่น ๆ ของร่างกายจากโรคสะเก็ดเงินมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงที่สมอง - มะเร็งผิวหนัง (#SkinCancer) โดยทั่วไปมะเร็งผิวหนังจะแบ่งเป็นชนิดเมลาโนมา (Melanoma Skin Cancer) และ ชนิดที่ไม่ใช่เมลาโนมา (Nonmelanoma Skin Cancer, NMSC) เป็นที่น่าสนใจว่า ในคนที่เป็นมะเร็งผิวหนังชนิดที่ไม่ใช่เมลาโนมา จะ“ลด”โอกาสการเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้ โดยบางการศึกษาพบว่า โอกาสเป็นโรคอัลไซเมอร์ลดลง ได้ถึง 2-10% ทีเดียว ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุของความสัมพันธ์นี้อย่างชัดเจนแต่เชื่อว่าอาจเกี่ยวข้องกับยีนส์บางชนิด สมดุลของเซลล์ในร่างกาย และพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่มักแอคทีฟในคนไข้กลุ่มมะเร็งผิวหนังนี้
ที่มา: The Relationship Between Alzheimer’s Disease and Skin Diseases: A Review (Clinical Cosmetic and Investigational Dermatology 2021)
รศ.พญ.เปรมจิต จันทองจีน