โรคสะเก็ดเงินและผลกระทบทางจิตใจ

โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) เป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่ไม่ติดต่อ แต่กลับมีผลกระทบต่อผู้ป่วยในหลายมิติ ไม่เพียงแต่ก่อให้เกิดอาการทางกาย เช่น ผื่นแดง คัน หรือเจ็บปวด แต่ยังส่งผลต่อสภาวะทางจิตใจและคุณภาพชีวิตโดยรวม ความทุกข์ใจ (Psychological distress) ในผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินครอบคลุมตั้งแต่ ภาวะซึมเศร้า (Depression), วิตกกังวล (Anxiety), ความมั่นใจในตัวเองต่ำ (Low self-esteem), ปัญหาความสัมพันธ์ (Relationship difficulties) ไปจนถึง การนอนหลับผิดปกติ (Sleep disturbance) ซึ่งเป็นภาวะที่พบได้บ่อยแต่กลับมักถูกมองข้าม ทั้งจากผู้ป่วยเองและบุคลากรทางการแพทย์ที่ดูแล

อุบัติการณ์ของภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยสะเก็ดเงิน

ในประชากรทั่วไป ภาวะซึมเศร้ามีอัตราการพบประมาณ 10% แต่สำหรับผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน อัตรานี้สูงกว่ามาก โดยมีรายงานว่าสามารถพบได้ตั้งแต่ 9% ไปจนถึง 55% ขึ้นอยู่กับปัจจัยร่วมและความรุนแรงของโรค ซึ่งตัวเลขดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าโรคสะเก็ดเงินเป็นภาวะที่มีผลกระทบเชิงจิตใจมากกว่าที่คิด

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงทางจิตใจ

ผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินเผชิญกับปัจจัยหลายประการที่ทำให้เกิดความทุกข์ใจและซึมเศร้าได้มากกว่าคนทั่วไป ได้แก่

  • การถูกตีตราทางสังคม (Stigma)
  • การถูกเลือกปฏิบัติหรือแบ่งแยก (Discrimination)
  • ความยากลำบากในการทำงานและการประกอบอาชีพ (Work difficulties)
  • ปัญหาด้านความสัมพันธ์ส่วนตัวและครอบครัว (Relationship issues)
  • การนอนหลับผิดปกติ (Sleep disturbance)
  • การอักเสบของผิวหนังที่เกิดจากตัวโรคเอง (Inflammation)

นอกจากนั้น งานวิจัยยังพบว่ากระบวนการอักเสบของโรคสะเก็ดเงินอาจส่งผลต่อระบบประสาทและสารสื่อประสาทในร่างกาย ทำให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซึมเศร้ามากขึ้น

ผลกระทบของความทุกข์ใจต่อการรักษา

ความทุกข์ใจที่เกิดจากโรคสะเก็ดเงินไม่ได้เพียงแต่ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ลดลงหรือมีความสุขน้อยลง แต่ยังมีผลกระทบโดยตรงต่อ ประสิทธิภาพของการรักษา โดยงานวิจัยพบว่า ผู้ป่วยที่มีปัญหาทางใจมักตอบสนองต่อการรักษาได้ไม่ดีเท่าที่ควร และทำให้กระบวนการรักษาซับซ้อนมากขึ้น ส่งผลให้การจัดการโรคต้องใช้ทรัพยากรและเวลาเพิ่มขึ้น

การดูแลแบบองค์รวมคือกุญแจสำคัญในการจัดการโรคสะเก็ดเงิน

การดูแลผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินจึงไม่ควรจำกัดเพียงการรักษาทางผิวหนังเท่านั้น แต่ควรเป็น การดูแลแบบองค์รวม (Holistic care) ที่บูรณาการระหว่างแพทย์ผิวหนัง แพทย์ด้านสุขภาพจิต นักจิตวิทยา และสหสาขาวิชาชีพอื่น ๆ เพื่อให้ครอบคลุมทั้งมิติทางกายและทางใจ เพราะโรคสะเก็ดเงินคือ “มากกว่าเรื่องของผิวหนัง” แต่เป็นโรคที่มีผลต่อทั้งร่างกาย จิตใจ และคุณภาพชีวิตโดยรวม

✍️ โดย รศ.พญ.เปรมจิต จันทองจีน
ที่มา: Psychological distress in psoriasis patients, British Journal of Hospital Medicine, 2025

#โรคผิวหนัง #drpukskintalk #แพทย์เฉพาะทางผิวหนัง #dermatologist #หมอเปรมจิตรักษาผิวหนัง #สุขภาพจิต 

===========================

📞 โทร. 02-287-4924  

📱 Line: @Valorclinic หรือคลิก https://lin.ee/WiY4qon   

เวเลอร์คลินิก สาทร https://maps.app.goo.gl/NEcHNPbuAZNfUVrc7

===========================