สาเหตุ อาการ การรักษา และการดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) เป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่พบได้ประมาณร้อยละ 3 ในประชากรทั่วโลก รวมถึงในประเทศไทยด้วย โดยมีลักษณะอาการที่เห็นได้ชัด เช่น ผื่นแดง มีสะเก็ดหนา และบางรายอาจมีอาการทางเล็บหรือข้อต่อร่วมด้วย โรคนี้ไม่ใช่โรคติดต่อทางผิวหนัง แต่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม
ถึงแม้ว่าโรคสะเก็ดเงินจะเป็นโรคที่รักษาได้ยาก แต่ด้วยความเข้าใจที่ถูกต้องและการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่อง ผู้ป่วยสามารถควบคุมอาการ และใช้ชีวิตได้อย่างปกติ
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จัก 10 เรื่องสำคัญเกี่ยวกับโรคสะเก็ดเงิน ที่ทั้งผู้ป่วยและคนใกล้ชิดควรทราบ เพื่อสร้างความเข้าใจและเข้ารับการดูแลรักษาอย่างเหมาะสม
1. โรคสะเก็ดเงิน ไม่ใช่โรคติดต่อ
หนึ่งในความเข้าใจผิดที่พบบ่อยที่สุดคือการคิดว่าโรคสะเก็ดเงินสามารถติดต่อได้ ความจริงคือ โรคสะเก็ดเงินไม่สามารถแพร่กระจายจากคนหนึ่งไปสู่อีกคน ไม่ว่าจะเป็นการสัมผัสโดยตรง ใช้ของร่วมกัน หรืออยู่ใกล้ชิดกันในชีวิตประจำวัน
จึงไม่จำเป็นต้องกังวลหากต้องทำงานหรือใช้ชีวิตร่วมกับผู้ที่มีอาการ
2. โรคสะเก็ดเงินเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
โรคสะเก็ดเงินเป็น โรคที่ภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ โดยระบบภูมิคุ้มกันจะส่งสัญญาณให้เซลล์ผิวหนังแบ่งตัวเร็วกว่าปกติ ทำให้เกิดการสะสมของเซลล์ผิวที่ตายแล้ว จนกลายเป็นผื่นแดง หนา และมีสะเก็ดสีขาวเงิน นอกจากนี้ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการที่เล็บ เช่น เล็บเปราะ หนา หรือหลุดลอก และบางรายมีอาการปวดข้อร่วมด้วย
3. พันธุกรรมมีบทบาทต่อการเกิดโรค
จากงานวิจัยพบว่า โรคสะเก็ดเงินมีองค์ประกอบทางพันธุกรรมที่ชัดเจน:
หากมีบุคคลในครอบครัวที่เป็นโรคสะเก็ดเงิน ความเสี่ยงในการเป็นโรคเพิ่มขึ้นได้มากถึง 14% กรณีที่มีพ่อหรือแม่เป็นโรค และอาจสูงถึง 40%กรณีที่พ่อและแม่เป็นโรคทั้งคู่
แม้พันธุกรรมจะมีอิทธิพล แต่การเกิดโรคยังต้องมีปัจจัยกระตุ้นอื่นอีกร่วมด้วย เช่น ความเครียด การติดเชื้อ การใช้ยาบางชนิด หรืออาการบาดเจ็บที่ผิวหนัง
4. ความเครียดอาจทำให้อาการของโรคกำเริบ
ภาวะเครียด ทั้งทางร่างกาย (เช่น อดนอน ป่วย) และจิตใจ (เช่น เครียดเรื้อรัง ซึมเศร้า) เป็นหนึ่งใน ตัวกระตุ้นอาการกำเริบของโรคสะเก็ดเงิน ที่สำคัญ
ผู้ป่วยควรดูแลสุขภาพกายและใจอย่างสม่ำเสมอ ด้วยการนอนพักให้เพียงพอ ออกกำลังกายและทำจิตใจให้แจ่มใส
5. น้ำหนักตัวมีผลต่อการรักษา
มีข้อมูลชัดเจนว่า ภาวะอ้วนหรือน้ำหนักเกินจะเพิ่มการอักเสบในร่างกาย และส่งผลให้อาการของโรคสะเก็ดเงินรุนแรงขึ้น นอกจากนี้ ยังพบว่า ผู้ป่วยที่มีน้ำหนักเกินจะตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาฉีดชีวโมเลกุล (Biologics) ได้น้อยกว่าคนที่น้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ
การควบคุมน้ำหนักจึงเป็นปัจจัยสำคัญในการควบคุมโรคให้ได้ผลดีขึ้น
6. แนวทางการรักษามีหลายวิธี
การรักษาโรคสะเก็ดเงินจะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของโรค โดยมีทางเลือกได้แก่:
• ยาทาภายนอก (Topical Therapy)
• ยารับประทาน
• การฉายแสงอาทิตย์เทียม (Phototherapy)
• ยาฉีดชีวโมเลกุล (Biologic Therapy)
แต่ละวิธีมีข้อเด่นข้อจำกัดที่แตกต่างกัน ดังนั้นการเลือกวิธีการรักษาควรเป็นการตัดสินใจร่วมกันระหว่างแพทย์และผู้ป่วยเพื่อให้มีความเหมาะสมและใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้น
7. การดูแลผิวหนังมีบทบาทสำคัญในการควบคุมอาการ
ผิวหนังของผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินมักมีลักษณะแห้ง ลอก และระคายเคืองง่าย การดูแลผิวอย่างเหมาะสม เช่น:
• การทา มอยส์เจอไรเซอร์ เป็นประจำ
• หลีกเลี่ยงการเกา ขัด หรือขีดข่วน
• ใช้สบู่ที่อ่อนโยน ไม่มีน้ำหอม
จะช่วยลดอาการคัน ลดโอกาสการอักเสบ และเพิ่มประสิทธิภาพของการรักษา
8. แสงแดดอ่อน ๆ ช่วยให้อาการดีขึ้น
การรับแสงแดดในช่วงเช้า โดยเฉพาะแสงที่ไม่แรงเกินไป สามารถช่วยลดการอักเสบในผิวหนัง และส่งผลให้ผื่นลดลงได้ แต่ควรหลีกเลี่ยงแสงแดดแรงในช่วงกลางวัน เพราะอาจทำให้ผิวไหม้และอาการกำเริบได้
9. ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ
แม้โรคสะเก็ดเงินจะเป็นโรคเรื้อรัง แต่ผู้ป่วยสามารถมีคุณภาพชีวิตที่ดีได้หากควบคุมโรคได้ดี ปัจจุบันมียาหลายชนิดที่ช่วยให้ผิวกลับมาเรียบเนียนและไม่มีผื่นได้เป็นเวลานาน ผู้ป่วยสามารถเรียน ทำงาน สร้างครอบครัว และเข้าสังคมได้อย่างมั่นใจ
10. ความเข้าใจจาก ครอบครัวและสังคมคือพลังใจ
ผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงินจำนวนไม่น้อยต้องเผชิญกับการตีตรา ความเข้าใจผิด หรือการเลือกปฏิบัติจากสังคม ซึ่งส่งผลกระทบต่อจิตใจอย่างมาก การมีครอบครัว เพื่อน และทีมแพทย์ที่เข้าใจและให้กำลังใจจะช่วยเสริมสร้างพลังใจและทำให้ผู้ป่วยสามารถดูแลตัวเองได้ดียิ่งขึ้น
โรคสะเก็ดเงินไม่ใช่โรคติดต่อ และไม่ควรเป็นเหตุให้ผู้ป่วยถูกตีตราทางสังคม ด้วยความเข้าใจที่ถูกต้องและการดูแลรักษาอย่างเหมาะสม ผู้ป่วยสามารถมีชีวิตที่สมบูรณ์และมีคุณภาพได้ไม่ต่างจากคนทั่วไป ขอให้ทุกคนมีสุขภาพที่ดีและออกมาใช้ชีวิตกันค่ะ
ด้วยความปรารถนาดี
พญ.ทิน ฤกษ์ชูชิต (แพทย์แผนกผิวหนังและแพทย์เฉพาะทางพยาธิวิทยา)
#โรคผิวหนัง #แพทย์ผิวหนัง #สะเก็ดเงิน #รักษาสะเก็ดเงิน #ยาฉีดชีวโมเลกุล #ฉายแสงอาทิตย์เทียม #เวเลอร์คลินิก #valorclinic
===========================
📞 โทร. 02-287-4924
📱 Line: @Valorclinic หรือคลิก https://lin.ee/WiY4qon
เวเลอร์คลินิก สาทร https://maps.app.goo.gl/NEcHNPbuAZNfUVrc7
===========================