หากคุณเคยไปเดินเล่นชายหาด หรือสัมผัสดินเปล่า แล้วรู้สึก คันผิดปกติ
ตามด้วยผื่นแดงนูนที่เคลื่อนที่เหมือนงูเลื้อยใต้ผิวหนัง 🐍
อาการแบบนี้อาจไม่ได้เกิดจากยุงหรือแมลงกัดทั่วไป
แต่อาจเป็นสัญญาณของ “พยาธิไชผิวหนัง” หรือ Cutaneous Larva Migrans
โรคผิวหนังที่หลายคนไม่คุ้นชื่อ แต่พบได้บ่อยกว่าที่คิด โดยเฉพาะในประเทศไทย
พยาธิไชผิวหนัง คืออะไร?
Cutaneous Larva Migrans คือภาวะที่เกิดจาก ตัวอ่อนของพยาธิปากขอในสัตว์
เช่น สุนัขหรือแมว ซึ่งอาศัยอยู่ในดินหรือทรายที่ปนเปื้อนอุจจาระสัตว์
เมื่อมนุษย์สัมผัสบริเวณเหล่านี้โดยตรง เช่น เดินเท้าเปล่า หรือนั่งบนพื้นดิน
ตัวอ่อนของพยาธิสามารถไชเข้าสู่ผิวหนังผ่านรูขุมขนหรือรอยถลอกเล็ก ๆ
แล้วเคลื่อนที่ใต้ผิวหนัง ทำให้เกิดผื่นลักษณะเฉพาะที่เรียกว่า “เส้นนูนแดงใต้ผิวหนัง”
ลักษณะอาการที่ควรระวัง
ผู้ป่วยมักมีอาการคันรุนแรง โดยเฉพาะเวลากลางคืน
พร้อมกับลักษณะผื่นที่มีความจำเพาะ ได้แก่:
- ✅ ผื่นนูนแดงเป็นเส้นโค้งคดใต้ผิวหนัง (serpiginous track)
- ✅ ผื่นสามารถยาวขึ้นได้ทุกวันตามทิศทางที่พยาธิไชไป
- ✅ ตำแหน่งที่พบบ่อย: เท้า ขา ก้น มือ หรือลำตัวส่วนล่าง
- ✅ อาจพบตุ่มแดงหรือแผลร่วมด้วย
พบบ่อยที่ไหน?
Cutaneous Larva Migrans มักพบในพื้นที่ที่มีสัตว์เลี้ยงจำนวนมาก เช่น:
- ชายหาดที่มีสุนัขหรือแมวจรจัด
- พื้นดินที่มีอุจจาระสัตว์ปนเปื้อน
- สนามหญ้า สวนสาธารณะ หรือดินเปล่าในเขตร้อนชื้น
โดยเฉพาะผู้ที่ชอบท่องเที่ยวธรรมชาติ ทำกิจกรรมกลางแจ้ง หรือเด็กที่ชอบเล่นพื้นดิน จะมีความเสี่ยงมากขึ้น
การป้องกันพยาธิไชผิวหนัง
แม้พยาธิไชผิวหนังจะไม่ใช่โรคร้ายแรง
แต่หากปล่อยไว้นาน อาจก่อให้เกิดการติดเชื้อแทรกซ้อน หรือคันจนรบกวนชีวิตประจำวันได้
แนวทางป้องกันที่สำคัญ ได้แก่:
- ❌ หลีกเลี่ยงการเดินเท้าเปล่าบนดินหรือทราย
- ✅ ใช้ผ้าเช็ดตัวหรือแผ่นรองเมื่อนั่งบนชายหาด
- 🐶 ดูแลสัตว์เลี้ยงให้สะอาดและถ่ายพยาธิสม่ำเสมอ
- 🧼 ล้างเท้าและมือให้สะอาดหลังสัมผัสดินหรือสัตว์
- 🚫 หลีกเลี่ยงการนอนเล่นบนสนามหญ้าโดยไม่ใช้ผ้ารอง
พยาธิไชผิวหนังรักษาได้ไหม?
รักษาได้แน่นอนค่ะ
พยาธิไชผิวหนังตอบสนองต่อยาฆ่าพยาธิชนิดรับประทาน เช่น albendazole หรือ ivermectin
และมักมีอาการดีขึ้นภายในไม่กี่วัน
แต่ในบางรายอาจต้องรับประทานยาต่อเนื่องหลายวันหรือหลายสัปดาห์
เพื่อให้แน่ใจว่าพยาธิหยุดเคลื่อนที่และอาการคันหายสนิท
คำแนะนำจากแพทย์ผิวหนัง:
“ผื่นคันที่มีรูปร่างแปลกตา โดยเฉพาะที่เกิดขึ้นหลังจากไปเที่ยวทะเล หรือสัมผัสดิน ควรพิจารณาถึงโรคพยาธิไชผิวหนังเสมอ
ยิ่งวินิจฉัยได้เร็ว ก็ยิ่งรักษาได้เร็ว และป้องกันการลุกลามได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ”
สรุป: หากมีผื่นคันลักษณะแปลก ควรรีบพบแพทย์
พยาธิไชผิวหนังอาจดูเป็นโรคเล็ก ๆ แต่หากละเลยอาจทำให้คุณไม่สบายตัวได้นานหลายสัปดาห์
อย่ารอจนคันจนทนไม่ไหว
การพบแพทย์เฉพาะทางผิวหนังจะช่วยให้ได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้อง และการรักษาที่เหมาะสมที่สุด
รศ. พญ. เปรมจิต จันทองจีน
=================
สอบถามรายละเอียดหรือนัดหมายแพทย์
Line@: @Valorclinic หรือ
https://bit.ly/ValorClinicLineOA
02-287-4924
จันทร์-ศุกร์ 9-17 น., เสาร์ 9-12 น.
https://maps.app.goo.gl/NEcHNPbuAZNfUVrc7
#อาจารย์แพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง #สะเก็ดเงินรักษาได้ #สะเก็ดเงิน #โรคผิวหนัง #เวเลอร์คลินิก #valorclinic #แพทย์หญิงเปรมจิต #จันทองจีน #หมอผิวหนัง #แพทย์ผิวหนัง #โรคสะเก็ดเงิน #รักษาสะเก็ดเงิน #ฉายแสงอาทิตย์เทียม #ยาฉีดสะเก็ดเงิน #ยาฉีดชีวภาพ