ผื่นขุยกุหลาบคืออะไร
ผื่นขุยกุหลาบ (Pityriasis Rosea) หรือที่เรียกกันว่า “ผื่นร้อยวัน” เป็นโรคผื่นผิวหนังอักเสบชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อยในประชากรวัยหนุ่มสาว โดยเฉพาะในช่วงอายุ 10–35 ปี ผื่นชนิดนี้ไม่ใช่โรคติดต่อ และในผู้ป่วยส่วนใหญ่จะสามารถหายได้เองโดยไม่ทิ้งแผลเป็น อย่างไรก็ตาม ลักษณะผื่นของโรคนี้อาจคล้ายกับโรคผิวหนังอื่น ๆ ที่มีความรุนแรงมากกว่า เช่น โรคสะเก็ดเงิน หรือซิฟิลิสระยะที่สอง จึงควรได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์เฉพาะทางผิวหนังอย่างเหมาะสม
ลักษณะของผื่นขุยกุหลาบ
ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักเริ่มมีผื่นวงใหญ่เพียงหนึ่งจุด เรียกว่า Herald patch ซึ่งมักมีลักษณะเป็นวงรี สีชมพูหรือสีส้มแดง มีขอบเขตชัดเจนและขุยบาง ๆ ที่ขอบ พบได้บ่อยบริเวณลำตัว ช่วงอก หรือหลัง
จากนั้นในช่วง 2–10 วัน จะเริ่มมี ผื่นขนาดเล็กจำนวนมาก กระจายตามแนวรอยพับของผิวหนัง โดยเฉพาะบริเวณลำตัวด้านข้าง แผ่นหลัง หรือหน้าท้อง ผื่นมักเรียงตัวตามแนวผิวหนังในลักษณะคล้าย “กิ่งต้นคริสต์มาส” ซึ่งเป็นลักษณะจำเพาะที่ช่วยในการวินิจฉัย
อาการร่วมอื่น ๆ ที่พบได้ ได้แก่:
อาการคัน (พบในประมาณ 50% ของผู้ป่วย)
อาการอ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตัว หรือไข้ต่ำ (พบน้อย)
ในบางรายอาจมีต่อมน้ำเหลืองโตเล็กน้อย
สาเหตุของโรค
แม้สาเหตุที่แน่ชัดของผื่นขุยกุหลาบจะยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่มีข้อมูลทางการแพทย์ที่เชื่อว่าอาจเกิดจากการตอบสนองของภูมิคุ้มกันหลังการติดเชื้อไวรัส โดยเฉพาะเชื้อในกลุ่ม Human Herpesvirus 6 และ 7 (HHV-6, HHV-7) ซึ่งมักไม่แสดงอาการชัดเจนในช่วงต้น
นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่าผื่นลักษณะคล้าย Pityriasis Rosea อาจเกิดขึ้นได้ภายหลังการใช้ยาบางชนิด เช่น ACE inhibitors, Metronidazole, Isotretinoin การฉีดวัคซีนบางประเภท ความเครียดทางร่างกายหรือจิตใจ
การวินิจฉัย
แม้ว่าผื่นขุยกุหลาบจะมีลักษณะจำเพาะที่ค่อนข้างชัดเจน แต่ในบางกรณี โดยเฉพาะเมื่อไม่มี Herald Patch หรือผื่นไม่เรียงตัวตามแบบที่พบทั่วไป แพทย์อาจต้องพิจารณาแยกโรคจากโรคผิวหนังชนิดอื่น เช่น
✅โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) ชนิดแบบหยดน้ำ (Guttate Psoriasis)
✅ผื่นซิฟิลิสระยะที่สอง (Secondary syphilis)
✅กลากที่ผิวหนัง (Tinea corporis)
✅ผื่นผิวหนังอักเสบชนิด Pityriasis Lichenoides Chronica
เป็นต้น
แพทย์ผิวหนังจะใช้การซักประวัติ ตรวจร่างกาย และในบางกรณีอาจพิจารณาส่งตรวจเพิ่มเติม เช่น การนำขุยมาดูภายใต้กล้องจุลทรรศน์ การเจาะเลือด เพื่อแยกโรคอื่นๆ ที่เป็นไปได้
การรักษาและแนวทางการดูแล
โดยทั่วไป ผื่นขุยกุหลาบจะหายได้เองภายในระยะเวลา 6–12 สัปดาห์ โดยไม่ทิ้งแผลเป็น ในบางรายอาจใช้เวลานานถึง 3 เดือนขึ้นอยู่กับสภาพผิวและภูมิคุ้มกันของแต่ละบุคคล
การรักษามุ่งเน้นที่การบรรเทาอาการเป็นหลักโดยแนวทางทั่วไป ได้แก่:
✅ยาทาในกลุ่มสเตียรอยด์อ่อน เพื่อช่วยลดการอักเสบและอาการคัน
✅ยาแก้แพ้ชนิดรับประทาน (Antihistamines) เพื่อลดอาการคันและช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
ในกรณีที่มีอาการคันมากหรือผื่นกระจายกว้าง แพทย์อาจพิจารณา
✅ฉายแสงอาทิตย์เทียม
✅ยาต้านไวรัส
ข้อควรระวัง
ถึงแม้โรคนี้ไม่ใช่โรคอันตรายหรือโรคติดต่อ แต่ควรหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น เช่น
❎การอาบน้ำร้อนหรืออยู่ในสถานที่อับชื้น
❎การขัดถูผิวแรง
❎ความเครียดทางอารมณ์
❎การใช้สบู่ที่มีสารระคายเคือง
ผื่นขุยกุหลาบในหญิงตั้งครรภ์
มีรายงาน ในหญิงตั้งครรภ์ที่อายุครรภ์ไม่เกิน 15 สัปดาห์และพบผื่นขุยกุหลาบ มีความเสี่ยงของการแท้งบุตรเพิ่มขึ้น ดังนั้นหากสงสัยว่ามีผื่นคล้ายผื่นขุยกุหลาบ ควรพบแพทย์ทันทีเพื่อการประเมินอย่างเหมาะสม
สรุป
ผื่นขุยกุหลาบ (Pityriasis Rosea) เป็นโรคผิวหนังอักเสบที่ไม่รุนแรงและไม่ติดต่อ ซึ่งสามารถหายได้เองในผู้ป่วยส่วนใหญ่ การวินิจฉัยที่แม่นยำจากแพทย์ผิวหนังจะช่วยแยกโรคจากภาวะอื่นที่มีลักษณะคล้ายกัน เพื่อให้การรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมอย่างรวดเร็ว
#โรคผิวหนัง #ผื่นผิวหนังอักเสบ #ผื่นขุยกุหลาบ
===========================
📞 โทร. 02-287-4924
📱 Line: @Valorclinic หรือคลิก https://lin.ee/WiY4qon
===========================