โรคสะเก็ดเงิน โรคที่กระทบมากกว่าผู้ป่วย
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) เป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่ไม่เพียงส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยเอง แต่ยังส่งผลต่อบุคคลใกล้ชิด โดยเฉพาะคู่ชีวิตและครอบครัว การดูแลผู้ป่วยสะเก็ดเงินมักถูกมองว่าเป็นการจัดการเฉพาะผื่นและอาการทางกาย แต่ในความเป็นจริง โรคนี้ยังสร้างภาระทางอารมณ์และสังคมต่อคนรอบข้างอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
แม้หลายครอบครัวจะให้กำลังใจและการสนับสนุนที่ดี แต่ผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อคนใกล้ชิดนั้นไม่ควรถูกมองข้าม
ประสบการณ์จากผู้ป่วยและครอบครัว
หนึ่งในตัวอย่างที่สะท้อนชัดเจนคือเรื่องของคุณพ่อท่านหนึ่ง ที่มีผื่นสะเก็ดเงินมาตั้งแต่วัยหนุ่ม ท่านไม่สามารถทนต่ออากาศร้อนจัดหรือไปเที่ยวทะเลได้ ลูกสาวที่เติบโตมาในครอบครัวจึงไม่ค่อยได้มีโอกาสท่องเที่ยวเช่นเดียวกับเด็กคนอื่น ๆ เมื่อเวลาผ่านไป ลูกสาวมีลูก เธอต้องการพาคุณพ่อไปเที่ยวทะเลพร้อมหลาน ๆ ทำให้ตัดสินใจพาคุณพ่อเข้ารับการรักษาสะเก็ดเงินอย่างจริงจัง เมื่ออาการผื่นดีขึ้น ครอบครัวก็สามารถเดินทางไปเที่ยวทะเลร่วมกันได้อีกครั้ง เรื่องนี้สะท้อนให้เห็นว่าการรักษาโรคสะเก็ดเงินไม่ได้เปลี่ยนแปลงชีวิตผู้ป่วยเพียงลำพัง แต่ยังคืนคุณภาพชีวิตให้กับครอบครัวทั้งครอบครัวด้วย
ผลกระทบต่อคู่ชีวิต: หลักฐานจากงานวิจัย
มีงานวิจัยนานาชาติที่ศึกษาโดยใช้แบบทดสอบคุณภาพชีวิตของครอบครัวผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน (Family Quality of Life Questionnaire) โดยทำการประเมินคู่ครองของผู้ป่วยมากกว่า 500 คน ครอบคลุม 11 ประเทศทั้งในอเมริกาเหนือและยุโรป ผลการศึกษาพบว่า
- ความรุนแรงของโรคที่ประเมินโดยผู้ป่วย เป็นปัจจัยสำคัญที่สุดที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของคู่ครอง
- คู่ชีวิตมีความเครียดทางอารมณ์ (General emotional strain) อย่างมีนัยสำคัญ
- ความรู้สึก “ไร้ความสามารถที่จะช่วยเหลือผู้ป่วยได้มากพอ” (Helplessness) เป็นภาระทางจิตใจที่คู่ชีวิตมักเผชิญ
- ภาระงานบ้านที่เพิ่มขึ้น เช่น การทำความสะอาดบ่อยครั้งจากสะเก็ดผิวหนัง ก็ส่งผลโดยตรงต่อคู่ครองและครอบครัว
ผลการวิจัยนี้ตอกย้ำว่าโรคสะเก็ดเงินส่งผลมากกว่าการมองเห็นทางผิวหนัง แต่ยังส่งผลต่อความสัมพันธ์ ความผูกพัน และคุณภาพชีวิตของครอบครัวโดยรอบด้วย
การรักษาที่คำนึงถึงทั้งผู้ป่วยและครอบครัว
จากข้อเท็จจริงดังกล่าว นอกจากระดับความรุนแรงของโรคและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจะเป็นปัจจัยหลักในการเลือกแนวทางการรักษาแล้ว การคำนึงถึงผลกระทบต่อคู่ชีวิตและครอบครัวก็ควรเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่นำมาพิจารณา หากสามารถเลือกการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงและช่วยลดผลกระทบเหล่านี้ได้ ก็จะช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตทั้งของผู้ป่วยและคนใกล้ชิดไปพร้อมกัน
โรคสะเก็ดเงินเป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อทั้งร่างกาย จิตใจ และความสัมพันธ์ในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นคู่ชีวิต ลูก หรือคนใกล้ชิดอื่น ๆ การรักษาที่มีประสิทธิภาพและมองผู้ป่วยแบบองค์รวม ไม่ได้เพียงแค่ช่วยลดผื่นหรือการอักเสบ แต่ยังคืนความสุข ความมั่นใจ และคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับครอบครัวโดยรอบได้อย่างแท้จริง
✍️ โดย รศ.พญ.เปรมจิต จันทองจีน
แหล่งอ้างอิง: Burden of Partners of People with Psoriasis: Results from the FamilyPso International Study, American Journal of Clinical Dermatology, 2025
#โรคผิวหนัง #drpukskintalk #แพทย์เฉพาะทางผิวหนัง #dermatologist #หมอเปรมจิตรักษาโรคผิวหนัง #โรคที่มากกว่าเรื่องของผื่น #สะเก็ดเงิน
===========================
📞 โทร. 02-287-4924
📱 Line: @Valorclinic หรือคลิก https://lin.ee/WiY4qon
เวเลอร์คลินิก สาทร https://maps.app.goo.gl/NEcHNPbuAZNfUVrc7
===========================